‘We gaan eten. Nu! Niet aan tafel komen is niet eten.’ Ik spuug de woorden uit en heb direct spijt. Ongeduldig, schreeuwend en dreigend, zo’n pleegmoeder wil ik niet zijn. Mijn brein kookt weer eens over. Hoe komt dat? Is het erg? Voor alle (pleeg)ouders die regelmatig ontploffen: het is oké.

 

Opvoedexperts noemen het een ‘kalm brein’. Hoe een pleegkind jou ook uitdaagt, jij reageert rustig, beheerst en bedachtzaam. Een simpele stemverheffing, boosheid of ruzie triggert namelijk trauma. Roep tegen het kind: ‘Luister nou eens!’ en het kruipt van schrik onder de tafel. Logisch dus dat deskundigen kalmte adviseren. Al vraag ik mij wel af: hebben deze experts zelf pleegkinderen?

 

Pleegzorg is namelijk ‘triple trouble’

Altijd is er gedoe. Ouders zijn boos, een jeugdbeschermer komt op een onmogelijk tijdstip langs, de leerkracht roept je terug voor een extra gesprek en de therapeut heeft al drie keer je voicemail ingesproken. Daarnaast heb je ook nog ‘gewoon’ een baan, familie en een huishouden dat aandacht opeist. Die continue overvraging vergroot jouw ontploffingsgevaar.

 

En dan is er nog het gedrag van het kind

“Pleegkinderen gaan je grens over. En nog een keer. En nog een keer” zei een collega-pleegouder mij ooit. In hun zoektocht naar bevestiging –“Hou je nog van mij? Mag ik blijven?”- testen ze je voortdurend. Het kost bovendien tijd, héél véél tijd, voordat pleegkinderen overlevingsmechanismen – continue aandacht vragen, brutaal gedrag of je achterna lopen – loslaten.

 

Altijd kalm blijven kortom, is onredelijk

Ontploffen maakt je mens. Jouw pleegkind leert hierdoor rekening te houden met jou. En zo lang de rest van de wereld nog niet trauma-afgesteld is zal het pleegkind ook moeten leren omgaan met emoties van anderen. Heb jij je altijd weten te beheersen, zit jouw pleegkind alsnog, ontregelt door confrontaties met wegpiraten, collega’s die roddelen en managers die met deuren smijten, bij een psychiater.

 

Na een ontploffing maakt je het weer goed

Als de rook is verdwenen leg je uit wat er is gebeurt, waarom jij zo reageerde, je zegt sorry. Je doet iets verkeerds, daarna los je het op. Je laat voorbeeldgedrag zien. Jouw pleegkind loopt hierdoor écht geen extra schade op. Dagelijks tegen je pleegkind schreeuwen is natuurlijk wél schadelijk. Overkomt jou dit? Ontplof jij vaker dan je lief is? Vraag jezelf dan af wat jouw boosheid triggert. Is het slaapgebrek? Stress? Iets anders? En kijk dan of daar een oplossing voor is.

 

Tot slot zei een pleegzorgwerker mij ooit: “Bedenk dat jouw boze bui niet in de buurt komt van dat wat jouw pleegkind heeft meegemaakt. Ze zijn niet van suiker.”

 

Ontplof dus maar pleegouder. Van Patty mag ‘t.