Sinds mijn nichtjes pedagogiek studeren is Prinses* behalve schattig ook interessant studiemateriaal. Hun latte’s leeg-lepelend concluderen ze dat de problemen van onze zevenjarige voorbij zijn. ‘Je merkt er haast niks meer van. Toch?’ Tijd dus voor een blog over onbegrepen gedrag achter trauma. Doorsturen en delen mag.

 

 

“Zo knap! Je smeert je eigen boterham. Én netjes ook hoor. Chapeau!”

Vertederend zo’n peuter die, tong uit de mond, samengeknepen ogen van de inspanning, een boterham met pindakaas plamuurt, zeker. Maar, is het zelfstandigheid-in-de-dop of angst om geen eten te krijgen? Verwaarloosde kinderen hebben geen vertrouwen in anderen. Daarom doen ze het liefst alles zelf. Ook als ze daar nog veel te jong voor zijn. Het is aan ons, volwassenen, om het kind af te remmen: “Grote mensen zorgen voor de kleine mensen, jij krijgt eten van ons.”

 

 

“Jij gaat met mij een spelletje doen!”

Met de jas nog aan rent de kleuter naar de spelletjeskast, pakt de UNO-doos en smijt de kaarten op tafel: “Ik begin!” Is het enthousiasme of dominantie? Het kind bepaalt wat er gebeurt, dat geeft veiligheid. Voor even. Totdat andere kinderen gaan protesteren of jij even iets voor jezelf wilt doen. Ook hier is een goed voorbeeld nodig. “Wat fijn dat je er bent. We gaan eerst even zitten en overleggen wat iedereen wil doen. Spelletjes speel je samen.”

 

 

“Het was een heerlijke dag. Geen kind aan gehad”

Een verwaarloosd kind dat urenlang in een hoekje speelt zonder aandacht te vragen is niet introvert, maar angstig. Het is een bang kind dat, angstig voor jouw reactie, ook precies doet wat jij vraagt. Het kind heeft geleerd: als ik niet opval, niets vraag dan veroorzaak ik geen problemen. Het kind moet leren dat hulp vragen, samenspelen, jezelf uitspreken, veilig is. Daar heeft het jou voor nodig.

 

 

“Zelf een boterham smeren? Urenlang alleen spelen? Hoe erg is dat nou?”

Die driejarige zelfsmeerder groeit op tot een volwassene die, doordat het geen hulp vraagt, onnodige fouten maakt en problemen laat verergeren. De dominante kleuter raakt, eenmaal volwassen, verzeild in conflicten, bijvoorbeeld op het werk. Het angstige kind zal later in relaties geen grenzen aangeven.

 

 

Kortom, wij volwassenen hebben invloed. Gebruik het goed;  

• geef het goede voorbeeld;
• neem de leiding;
• bied structuur, vertel het kind wat het kan verwachten;
• krijg je aanwijzingen van (pleeg)ouders? Leef deze na.